बठिंडा, 23 सितंबर: पंजाब केन्द्रीय विश्वविद्यालय (सीयू पंजाब) के कुल 22 फैकल्टी सदस्य, 1 शोध सहयोगी और 2 शोधार्थी को वर्ष 2024 में उनके उत्कृष्ट शोध योगदान के लिए स्टैनफोर्ड विश्वविद्यालय द्वारा संकलित टॉप 2% ग्लोबल साइंटिस्ट्स सूची के 2025 संस्करण में स्थान मिला है।
यह डेटाबेस स्टैनफोर्ड विश्वविद्यालय, यूएसए के प्रो. जॉन पी.ए. इयोनिडिस के शोध समूह द्वारा तैयार किया गया तथा अपडेटेड साइंस-वाइड ऑथर डाटाबेसेज़ ऑफ़ स्टैन्डर्डाइज़्ड साइटेशन इंडिकेटर्स शीर्षक से 20 सितंबर, 2025 को एल्सेवियर डेटा रिपोजिटरी द्वारा प्रकाशित किया गया।
इस डेटाबेस के लिए वैज्ञानिकों का चयन विश्व के शीर्ष 1,00,000 वैज्ञानिकों में स्थान प्राप्त करने पर अथवा अपने विषय क्षेत्र में शीर्ष 2% वैज्ञानिकों के रैंक पर आधारित था। चयन हेतु मानदंडों में एच-इंडेक्स, को-ऑथरशिप एडजस्टेड एचएम-इंडेक्स, प्रकाशनों के उद्धरण (साइटेशन्स) सहित अन्य कारक सम्मिलित किए गए। इस सूची में हाल के वर्षों की उपलब्धियों और सम्पूर्ण करियर की उपलब्धियों, दोनों को मान्यता दी जाती है।
इस वर्ष सीयू पंजाब का अब तक का सबसे अधिक प्रतिनिधित्व दर्ज हुआ है। स्टैनफोर्ड टॉप 2% ग्लोबल साइंटिस्ट्स (सिंगल ईयर कैटेगरी) में विश्वविद्यालय का प्रतिनिधित्व लगातार बढ़ रहा हैं— साल 2022 में 8 वैज्ञानिक, 2023 में 11 वैज्ञानिक, 2024 में 18 वैज्ञानिक और साल 2025 में 25 वैज्ञानिक। इसके अतिरिक्त, 3 शिक्षकों को करियर-लॉन्ग कैटेगरी में भी स्थान प्राप्त हुआ है।
2025 की विश्व के शीर्ष 2% वैज्ञानिकों की सूची में शामिल सीयू पंजाब के 22 संकाय सदस्य, 1 शोध सहयोगी एवं 2 शोधार्थी:
1. डॉ. बालाचंदर वेलिंगिरी (जूलॉजी विभाग)
2. प्रो. विनोद कुमार गर्ग (पर्यावरण विज्ञान एवं प्रौद्योगिकी विभाग)
3. प्रो. जसविंदर सिंह भट्टी (ह्यूमन जेनेटिक्स एंड मॉलिक्यूलर मेडिसिन विभाग)
4. डॉ. खेतन शिवकानी (एप्लाइड एग्रीकल्चर विभाग)
5. डॉ. शशांक कुमार (बायोकैमिस्ट्री विभाग)
6. डॉ. पुनीत कुमार (फार्माकोलॉजी विभाग)
7. डॉ. बलजिंदर सिंह (बायोकैमिस्ट्री विभाग)
8. प्रो. रंधीर सिंह (फार्माकोलॉजी विभाग)
9. डॉ. श्रुति कांगा (भूगोल विभाग)
10. प्रो. रामकृष्ण वुसुरिका (बायोकैमिस्ट्री विभाग)
11. डॉ. प्रशांत स्वप्निल (बॉटनी विभाग)
12. डॉ. अशोक कुमार (भौतिकी विभाग)
13. डॉ. सचिन कुमार (गणित एवं सांख्यिकी विभाग)
14. प्रो. राज कुमार (फार्मास्यूटिकल साइंसेज एंड नेचुरल प्रोडक्ट्स विभाग)
15. प्रो. प्रदीप कुमार (फार्मास्यूटिकल साइंसेज एंड नेचुरल प्रोडक्ट्स विभाग)
16. डॉ. अच्छे लाल शर्मा (भौतिकी विभाग)
17. डॉ. उज्ज्वल शर्मा (ह्यूमन जेनेटिक्स एंड मॉलिक्यूलर मेडिसिन विभाग)
18. प्रो. सुरेंद्र कुमार शर्मा (भौतिकी विभाग)
19. डॉ. विकास जैतक (फार्मास्यूटिकल साइंसेज एंड नेचुरल प्रोडक्ट्स विभाग)
20. प्रो. सुरेश थरेजा (फार्मास्यूटिकल साइंसेज एंड नेचुरल प्रोडक्ट्स विभाग)
21. डॉ. उमाशंकर नाविक (फार्माकोलॉजी विभाग)
22. डॉ. विक्रमदीप सिंह मोंगा (फार्मास्यूटिकल साइंसेज एंड नेचुरल प्रोडक्ट्स विभाग)
23. डॉ. महालक्ष्मी अय्यर (शोध सहयोगी, माइक्रोबायोलॉजी विभाग)
24. अंकित के. सिंह (शोधार्थी, फार्मास्यूटिकल साइंसेज एंड नेचुरल प्रोडक्ट्स विभाग)
25. ऋषिका धपोला (शोधार्थी, फार्माकोलॉजी विभाग)
इनमें से प्रो. विनोद कुमार गर्ग (पर्यावरण विज्ञान एवं प्रौद्योगिकी विभाग), प्रो. पुनीत कुमार (फार्माकोलॉजी विभाग) और प्रो. राज कुमार (फार्मास्यूटिकल साइंसेज एंड नेचुरल प्रोडक्ट्स विभाग) को करियर-लॉन्ग श्रेणी में भी स्थान दिया गया है। यह उनके संपूर्ण वैज्ञानिक करियर में किए गए असाधारण शोध योगदान का प्रमाण है।
इस उपलब्धि पर खुशी व्यक्त करते हुए, सीयू पंजाब के कुलपति प्रो. राघवेंद्र प्रसाद तिवारी ने कहा कि यह विश्वविद्यालय के लिए गौरव और प्रसन्नता का क्षण है कि इसके 22 संकाय सदस्य, 1 शोध सहयोगी एवं 2 शोधार्थी विश्व के शीर्ष वैज्ञानिकों की सूचि में शामिल हुए हैं। उन्होंने कहा कि स्टैनफोर्ड की इस वैश्विक सूची में हर साल सीयू पंजाब का बढ़ता प्रतिनिधित्व यह दर्शाता है कि विश्वविद्यालय शोध, नवाचार और शैक्षणिक उत्कृष्टता को बढ़ावा देने के लिए सतत प्रयासरत है। उन्होंने जोर देकर कहा कि यह मान्यता सीयू पंजाब के शिक्षकों की निष्ठा, मेहनत और उत्कृष्ट शोध योगदान का प्रमाण है और विश्वास जताया कि यह उपलब्धि संकाय व विद्यार्थियों को और भी बेहतर योगदान के लिए प्रेरित करेगी।
ਪ੍ਰੈਸ ਨੋਟ – ਪੰਜਾਬੀ
ਸੀਯੂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ 25 ਉੱਘੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਸਟੈਨਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ 2% ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ
ਬਠਿੰਡਾ, 23 ਸਤੰਬਰ: ਪੰਜਾਬ ਕੇਂਦਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (ਸੀਯੂ ਪੰਜਾਬ) ਦੇ ਕੁੱਲ 22 ਅਧਿਆਪਕਾਂ, 1 ਖੋਜ ਸਹਿਯੋਗੀ ਅਤੇ 2 ਖੋਜਾਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸਾਲ 2024 ਵਿੱਚ ਬੇਮਿਸਾਲ ਖੋਜ ਕਾਰਜਾਂ ਲਈ ਸਟੈਨਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਟੌਪ 2% ਗਲੋਬਲ ਸਾਇੰਟਿਸਟਸ ਸੂਚੀ 2025 ਵਿੱਚ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਸੂਚੀ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸਟੈਨਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਜੌਹਨ ਪੀ.ਏ. ਦੇ ਖੋਜ ਸਮੂਹ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਐਲਸੇਵੀਅਰ ਡੇਟਾ ਰਿਪੋਜ਼ਟਰੀ ਦੁਆਰਾ 20 ਸਤੰਬਰ 2025 ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਹੈ: "ਅੱਪਡੇਟਡ ਸਾਇੰਸ-ਵਾਈਡ ਆਥਰ ਡੇਟਾਬੇਸ ਆਫ਼ ਸਟੈਂਡਰਡਾਈਜ਼ਡ ਸਾਈਟੇਸ਼ਨ ਇੰਡੀਕੇਟਰਸ।"
ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਖੋਜ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ 100,000 ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਕੈਰੀਅਰ ਦੌਰਾਨ ਬੇਮਿਸਾਲ ਖੋਜ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ
ਇਸ ਡੇਟਾਬੇਸ ਲਈ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਚੋਣ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ 100,000 ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖੇਤਰ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ 2% ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦਰਜਾਬੰਦੀ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਚੋਣ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਐਚ-ਸੂਚਕਾਂਕ, ਕੋ-ਆਥਰਸ਼ਿਪ ਅਡਜਸਟਡ ਐਚ-ਮੈਂਡਿਕਸ, ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਾਇਟੇਸ਼ਨ ਮੈਟਰਿਕਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਇਸ ਸਾਲ ਸੀਯੂ ਪੰਜਾਬ ਵੱਲੋਂ ਸਟੈਨਫੋਰਡ ਟੌਪ 2% ਗਲੋਬਲ ਸਾਇੰਟਿਸਟਸ (ਇੱਕ-ਸਾਲ ਸ਼੍ਰੇਣੀ) ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਟੌਪ 2% ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ—2022 ਵਿੱਚ 8 ਵਿਗਿਆਨੀ, 2023 ਵਿੱਚ 11 ਵਿਗਿਆਨੀ, 2024 ਵਿੱਚ 18 ਵਿਗਿਆਨੀ, ਅਤੇ 2025 ਵਿੱਚ 25 ਵਿਗਿਆਨੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਤਿੰਨ ਫੈਕਲਟੀ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਰੀਅਰ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਖੋਜ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਕਰੀਅਰ-ਲੰਬੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਾਨਤਾ ਮਿਲੀ ਹੈ।
2025 ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸੀਯੂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ 22 ਅਧਿਆਪਕਾਂ, 1 ਖੋਜ ਸਹਿਯੋਗੀ ਅਤੇ 2 ਖੋਜਾਰਥੀਆਂ ਨਾਮ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹਨ:
1. ਡਾ. ਬਾਲਾਚੰਦਰ ਵੇਲਿੰਗੀਰੀ (ਜ਼ੂਆਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ)
2. ਪ੍ਰੋ. ਵਿਨੋਦ ਕੁਮਾਰ ਗਰਗ (ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ)
3. ਪ੍ਰੋ. ਜਸਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਭੱਟੀ (ਮਨੁੱਖੀ ਜੈਨੇਟਿਕਸ ਅਤੇ ਮੋਲਿਕਿਊਲਰ ਮੈਡੀਸਿਨ ਵਿਭਾਗ)
4. ਡਾ. ਖੇਤਾਨ ਸ਼ਿਵਕਾਨੀ (ਅਪਲਾਈਡ ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਵਿਭਾਗ)
5. ਡਾ. ਸ਼ਸ਼ਾਂਕ ਕੁਮਾਰ (ਬਾਇਓਕੈਮਿਸਟਰੀ ਵਿਭਾਗ)
6. ਡਾ. ਪੁਨੀਤ ਕੁਮਾਰ (ਫਾਰਮਾਕੋਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ)
7. ਡਾ. ਬਲਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਗਿੱਲ (ਬਾਇਓਕੈਮਿਸਟਰੀ ਵਿਭਾਗ)
8. ਪ੍ਰੋ. ਰਣਧੀਰ ਸਿੰਘ (ਫਾਰਮਾਕੋਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ)
9. ਡਾ. ਸ਼ਰੂਤੀ ਕੰਗਾ (ਭੂਗੋਲ ਵਿਭਾਗ)
10. ਪ੍ਰੋ. ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਵੁਸੁਰਿਕਾ (ਬਾਇਓਕੈਮਿਸਟਰੀ ਵਿਭਾਗ)
11. ਡਾ. ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਸਵਪਨਿਲ (ਬੋਟਨੀ ਵਿਭਾਗ)
12. ਡਾ. ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ (ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ)
13. ਡਾ. ਸਚਿਨ ਕੁਮਾਰ (ਗਣਿਤ ਅਤੇ ਅੰਕੜਾ ਵਿਭਾਗ)
14. ਪ੍ਰੋ. ਰਾਜ ਕੁਮਾਰ (ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਉਤਪਾਦ ਵਿਭਾਗ)
15. ਪ੍ਰੋ. ਪ੍ਰਦੀਪ ਕੁਮਾਰ (ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਉਤਪਾਦ ਵਿਭਾਗ)
16. ਡਾ. ਅੱਛੇ ਲਾਲ ਸ਼ਰਮਾ (ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ)
17. ਡਾ. ਉਜਵਲ ਸ਼ਰਮਾ (ਮਨੁੱਖੀ ਜੈਨੇਟਿਕਸ ਅਤੇ ਮੋਲਿਕਿਊਲਰ ਮੈਡੀਸਿਨ ਵਿਭਾਗ)
18. ਪ੍ਰੋ. ਸੁਰੇਂਦਰ ਕੁਮਾਰ ਸ਼ਰਮਾ (ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ)
19. ਡਾ. ਵਿਕਾਸ ਜੈਤਕ (ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਉਤਪਾਦ ਵਿਭਾਗ)
20. ਪ੍ਰੋ. ਸੁਰੇਸ਼ ਥਰੇਜਾ (ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਉਤਪਾਦ ਵਿਭਾਗ)
21. ਡਾ. ਉਮਾਸ਼ੰਕਰ ਨਾਇਕ (ਫਾਰਮਾਕੋਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ)
22. ਡਾ. ਵਿਕਰਮਦੀਪ ਸਿੰਘ ਮੋਂਗਾ (ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਉਤਪਾਦ ਵਿਭਾਗ)
23. ਡਾ. ਮਹਾਂਲਕਸ਼ਮੀ ਅਈਅਰ (ਖੋਜ ਸਹਿਯੋਗੀ, ਮਾਈਕ੍ਰੋਬਾਇਓਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ)
24. ਅੰਕਿਤ ਕੇ. ਸਿੰਘ (ਖੋਜ ਵਿਦਵਾਨ, ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਉਤਪਾਦ ਵਿਭਾਗ)
25. ਰਿਸ਼ਿਕਾ ਧਪੋਲਾ (ਖੋਜ ਵਿਦਵਾਨ, ਫਾਰਮਾਕੋਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ)
ਪ੍ਰੋ. ਵਿਨੋਦ ਕੁਮਾਰ ਗਰਗ, ਪ੍ਰੋ. ਪੁਨੀਤ ਕੁਮਾਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋ. ਰਾਜ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੈਰੀਅਰ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਖੋਜ ਕਾਰਜ ਕਰਨ ਲਈ ਕਰੀਅਰ-ਲੰਬੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਾਨਤਾ ਮਿਲੀ ਹੈ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਕਰੀਅਰ ਦੌਰਾਨ ਹੋਏ ਅਸਾਧਾਰਣ ਖੋਜ ਯੋਗਦਾਨ ਦਾ ਸਬੂਤ ਹੈ।
ਸੀਯੂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵਾਈਸ-ਚਾਂਸਲਰ ਪ੍ਰੋ. ਰਾਘਵੇਂਦਰ ਪ੍ਰਸਾਦ ਤਿਵਾਰੀ ਨੇ ਇਸ ਉਪਲਬਧੀ 'ਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਪ੍ਰਗਟਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਲਈ ਮਾਣ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਪਲ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦੇ 22 ਅਧਿਆਪਕਾਂ, 1 ਖੋਜ ਸਹਿਯੋਗੀ ਅਤੇ 2 ਖੋਜਾਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਟੈਨਫੋਰਡ ਦੀ ਇਸ ਗਲੋਬਲ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ ਸੀਯੂ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਵੱਧਦੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਖੋਜ, ਨਵੀਨਤਾ ਅਤੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਉੱਤਮਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਨਿਰੰਤਰ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਮਾਨਤਾ ਸੀਯੂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਫੈਕਲਟੀ ਦੇ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਅਤੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਖੋਜ ਯੋਗਦਾਨ ਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਪ੍ਰਗਟਾਇਆ ਕਿ ਇਹ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਫੈਕਲਟੀ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰੇਗੀ।